W XVI wieku rozwijają się wielkie monarchię. Najważniejsza z nich to monarchia Habsburgów. Na wchodzie rozwijało się Imperium Osmanów. Turcy podeszli nawet pod Wiedeń i zajęli Mekkę, Medynę, Palestynę, duża cześć Węgier, Armenie i Egipt. W Austrii i Hiszpanii rządzili Habsburgowie.
Narodzone wówczas systemy sojuszy przetrwały do XVIII wieku. Francja zjednoczyła się z Turkami przeciwko Habsburgom. Anglia i Holandia na polu morskim rywalizowały z Hiszpanią, ale na kontynencie były przeciwko sobie. Było normą, że państwa protestanckie występowały przeciwko państwom protestanckim, a państwa katolickie - przeciwko katolickim.