Jako dwudziestoletni chłopiec znalazłem się w samym środku totalitarnego wieku i w łagrze sowieckim uczyłem się, na czym polega w praktyce ta "nowa moralność", którą postanowili wprowadzić w życie ideolodzy totalitaryzmu. Uczyłem się więc na własnej skórze, jakie są zasady, podstępy i zasadzki zastawiane przez totalitaryzm na człowieka - i jakie wynikają z niego zagrożenia dla naszego człowieczeństwa - mówił w jednym z wywiadów Gustaw Herling-Grudziński. W marcu 1940 roku przyszły autor Innego świata zostaje aresztowany przez NKWD gdy ten przekracza granice rosyjsko - litewską. Zostaje oskarżony o szpiegostwo dla Niemców. Podejrzenie wzbudziły o przesłuchujących oficerskie buty i nazwisko Herling.