Zjawiska wulkaniczne (wulkanizm) to zjawiska geologiczne związane z wydobywaniem się lawy oraz innych produktów wulkanicznych (np. gazów i materiałów piroklastycznych). Przyczyną erupcji jest wzrost ciśnienia gazów w zbiornikach magmy. Wulkany występują w słabszych miejscach skorupy ziemskiej, przede wszystkim na obrzeżach płyt litosfery.