Humanizm postawił w centrum świata człowieka. Człowiek stał się miarą wszechrzeczy, modelem świata. Artyści szukają wzorców w Antyku, styl średniowieczny, nazywając gotyckim, porównują do barbarzyńskich Gotów.
Powrócił Platon i Arystoteles. Cyceron stał się wzorem mówcy. Na dworach roi się od nadwornych malarzy i rzeźbiarzy. W Holandii w rolę mecenasów wcielają się mieszczanie. Jednak najważniejszymi mecenasami pozostają królowie i książęta.